Van zwever naar stemmer
Beste zwevende kiezer,
De afgelopen weken is het in de media veel over u gegaan en u heeft veel moeten doorstaan. U bent gebombardeerd met debatten, overspoeld met politieke berichtgeving en uw beeldbuis was de afgelopen twee weken in beslag genomen door kibbelende politici. U bent de belangrijkste veroorzaker van dit waanzinnige, korte maar krachtige, politieke spektakel geweest. Oprechte dank daarvoor. Zonder u was het de afgelopen tijd een saaie boel geworden omdat politieke partijen zich dan al lang voor de campagnes verzekerd hadden van een bepaald aantal zetels. Doordat u nog zweeft, of lang hebt gezweefd, hebben politici tot het laatste moment hun best moeten doen om uw gunst te winnen. Bovendien bent u tot het moment van uw stem op een bewuste manier met uw stem bezig. Dat is fantastisch nieuws voor onze democratie die op deze manier optimaal beleefd wordt.
Het is op zich niet vreemd dat u zweeft. Wij nuchtere Nederlanders horen tot de top van de zwevers in Europa. Er zijn weinig Europese landen die zo’n instabiel electoraat hebben als Nederland. Voor politieke partijen is dat lastig. Door maatschappelijke ontwikkelingen als ontzuiling en individualisering voelen kiezers zich minder vanzelfsprekend thuis bij een bepaalde partij vergeleken met 50 jaar terug. Partijen moeten dus meer hun best doen om er voor te zorgen dat kiezers zich thuis voelen bij hen. Het overweldigende aanbod in politieke partijen en de wanorde in standpunten maakt het voor de burger echter weer lastig om zich te binden aan een partij.
Het gevolg is dat we op een andere manier naar politiek zijn gaan kijken en dat politieke partijen daar op in hebben moeten spelen. Er wordt dan ook veel gebluft, geschreeuwd en gelogen. Eén foutje in een groot tv-debat kan tot gevolg hebben dat kiezers massaal overlopen naar een partij met soortgelijke idealen maar met een veel leukere lijsttrekker. Het is zowel voor partijen als voor burgers een grotere uitdaging geworden om invulling te geven aan deze nieuwe fase in onze democratie. Partijen moeten zich beter positioneren om hun identiteit kenbaar te maken, terwijl kiezers bewuster bezig moeten zijn met hun toekomstvisie en deze moeten vergelijken met de standpunten van politici.
Als we de peilingen moeten geloven is het aantal zwevende kiezers deze campagne opgelopen tot maar liefst 40% van het totaal aantal kiezers. Dit betekent dat u belangrijk bent. Want vandaag kunt u het verschil maken met uw stem. Op korte termijn uit zich dat misschien slechts in een paar zeteltjes meer of minder. Maar op langere termijn kan dit grotere gevolgen hebben. Denk aan coalities die dankzij dat ene zeteltje misschien net wel, of net niet gevormd worden. Of denk aan een bepaald beleid dat hierdoor net wel kan worden doorgevoerd. Het zijn abstracte termen die ver in de toekomst liggen, maar u bepaalt vandaag hoe die toekomst er uit komt te zien.
U bent een zelfbewuste zwever (geweest), maar vandaag is het tijd om de belofte van de zwevende kiezer in te lossen en uw stem uit te brengen. Anders is dat gezweef de afgelopen tijd voor niets geweest. Denk nog een laatste keer goed na over uw toekomstbeeld en stem op de partij die uw belangen het best behartigt. Het maakt vandaag veel uit op wie u gaat stemmen. U bent beslissend in de uitslag. Maar ongeacht op wie u vandaag uw stem uitbrengt, maak gebruik van uw stemrecht!
Danique Karamat Ali
Je richt je nu op het media-spektakel rondom de zwevende kiezer. Wat vind je van de rol van peilingen?
1. Wat zeggen die nog als 40% het eigenlijk nog niet weet?
2. Als er zoveel zwevende kiezers zijn, zijn die dan niet “gevaarlijk” in de zin dat ze kiezers teveel kunnen beïnvloeden, zodat ze niet meer stemmen op “de partij die uw belangen het best behartigt”?
Goede kritische vragen. Ik ben geen fan van peilingen, inderdaad omdat het behoorlijke stemmingmakerij is terwijl bijna de helft van de kiezer zijn keuze nog niet bepaald heeft. De zogenaamde tweestrijd tussen Roemer en Rutte die in de komkommertijd door de peilingen naar voren is gekomen is het beste voorbeeld van zo’n zinloze (maar voor de SP uiteindelijk schadelijke) peiling.
Maar, ik vind dat de rol van peilingen ook weer niet overschat moet worden. Ik denk dat peilingen kiezers ‘in hun eigen sfeer’ wel degelijk beinvloeden en op deze manier stimuleren om strategisch te stemmen. Ik denk echter niet dat dit per definitie slecht is want een strategische stem kan uiteindelijk ook een stem zijn die je belangen het best behartigt. Het is aan de kiezer zelf om dit te bepalen.
Fijn geschreven stuk!